ป่วยติดเตียงกินอะไรได้บ้าง เพื่อสุขภาพและความปลอดภัย

หน้าที่การดูแลผู้ป่วยติดเตียง นอกจากความใส่ใจด้านสุขอนามัยแล้ว ยังต้องให้ความสำคัญกับโภชนาการอาหารเป็นพิเศษด้วย บทความนี้ เราจะพาไปทำความเข้าใจว่า “ผู้ป่วยติดเตียงกินอะไรได้บ้าง” และอะไรที่ “ผู้ป่วยติดเตียงไม่ควรกิน” พร้อมคำแนะนำในการเลือก “อาหารสำหรับผู้ป่วยติดเตียง” ที่เหมาะสมเพื่อให้ได้สารอาหารอย่างครบถ้วน และช่วยฟื้นฟูสุขภาพของผู้ป่วย

 

เข้าใจความสำคัญของโภชนาการสำหรับผู้ป่วยติดเตียง

โภชนาการที่เหมาะสม เป็นปัจจัยสำคัญที่ช่วยให้ผู้ป่วยติดเตียงมีสุขภาพที่ดีขึ้น ลดความเสี่ยงจากภาวะขาดสารอาหารและอาการแทรกซ้อนอื่น ๆ เช่น การสำลักหรือปัญหาการกลืน ดังนั้น การจัดเตรียมอาหารที่เหมาะสมจึงเป็นเรื่องสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม โดยอาหารสำหรับผู้ป่วยติดเตียงควรเน้นความละเอียด กลืนง่าย และมีสารอาหารครบ 5 หมู่ ได้แก่ โปรตีน คาร์โบไฮเดรต ไขมัน วิตามิน และแร่ธาตุ

 

ผู้ป่วยติดเตียงกินอะไรได้บ้าง ?

หลักการสำคัญในการเตรียมอาหารผู้ป่วยติดเตียง

การใส่ใจในกระบวนการเตรียมอาหารที่เหมาะสมจะช่วยให้ผู้ป่วยติดเตียงได้รับโภชนาการที่ดี ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในการฟื้นฟูสุขภาพและลดความเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ

• เลือกอาหารที่มีสารอาหารครบ 5 หมู่ : ควรจัดเมนูที่ประกอบด้วยโปรตีน คาร์โบไฮเดรต วิตามิน แร่ธาตุ และไขมัน เพื่อให้ร่างกายของผู้ป่วยได้รับสารอาหารที่ครบถ้วน
• เลือกอาหารกลืนง่ายและย่อยง่าย : อาหารที่เหมาะสม เช่น อาหารเหลว อาหารปั่น เช่น โจ๊กปั่นละเอียด ผัก-ผลไม้ปั่นละเอียด ซุป หรือข้าวสวยบดละเอียดผสมกับเนื้อสัตว์และผัก เพื่อป้องกันปัญหาการกลืนและช่วยให้ย่อยได้ง่าย
• ปรับปริมาณอาหารให้เหมาะสม : ป้อนอาหารให้แก่ผู้ป่วยในปริมาณที่เหมาะสม ไม่มากหรือน้อยเกินไป และแบ่งอาหารให้เป็นมื้อเล็ก ๆ วันละ 5-6 มื้อ เพื่อช่วยให้ผู้ป่วยสามารถย่อยและดูดซึมสารอาหารได้ดีขึ้น
• ควบคุมอุณหภูมิอาหาร : ตรวจสอบอุณหภูมิอาหารให้เหมาะสมก่อนป้อน ควรเป็นอุณหภูมิที่ไม่ร้อนเกินไปหรือเย็นเกินไป เพราะอาจทำให้เกิดการลวกปากได้หรือทำให้ปวดท้องได้
• เติมด้วยอาหารเสริม : อาจเติมอาหารเสริมในรูปแบบผงที่ผสมไปกับอาหารปั่นและอาหารเหลว หรือเครื่องดื่ม เพื่อป้องกันการขาดสารอาหารบางชนิด และเสริมสุขภาพด้วยสารอาหารอื่น ๆ เพิ่มเติมที่จำเป็นต่อการฟื้นฟูร่างกาย

 

 

อาหารแนะนำสำหรับผู้ป่วยติดเตียง

หากสงสัยว่าผู้ป่วยติดเตียงกินอะไรได้บ้าง หรือควรหลีกเลี่ยงอะไร คุณสามารถเลือกอาหารที่มีสารอาหารครบ 5 หมู่ ซึ่งมีความสำคัญต่อสุขภาพของผู้ป่วยอย่างมาก ดังนี้

• หมู่ 1 : โปรตีน
  โปรตีนจะช่วยในการเสริมสร้างกล้ามเนื้อและซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอ เช่น เนื้อปลา เนื้อหมู เนื้อไก่ ไข่ไก่ เต้าหู้ ถั่วต่าง ๆ 
• หมู่ 2 : คาร์โบไฮเดรต
  คาร์โบไฮเดรตจะช่วยเพิ่มพลังงานให้แก่ผู้ป่วยและผู้สูงอายุ ป้องกันอาการอ่อนเพลีย ควรเลือกคาร์โบไฮเดรตคุณภาพสูงและรับประทานในปริมาณที่เหมาะสม เช่น ข้าวกล้อง ขนมปังโฮลวีต น้ำตาลแดง 
• หมู่ 3 : ไขมัน
  ไขมันจะช่วยส่งเสริมสุขภาพของผู้ป่วยให้ฟื้นตัวได้เร็วยิ่งขึ้น แต่ก็ควรรับประทานไขมันที่ดี ในปริมาณที่เหมาะสม เช่น ไขมันไม่อิ่มตัว ซึ่งพบได้ในเนื้อปลา นมถั่วเหลือง ผักใบเขียว และผลไม้บางประเภท 
• หมู่ 4 : วิตามิน
  วิตามินเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันและบำรุงร่างกาย อาหารที่มีวิตามินสูงจะได้แก่ ผักและผลไม้ต่าง ๆ เช่น ผักคะน้า ผักกาดขาว ผักกวางตุ้ง กล้วย ส้ม ฝรั่ง แอปเปิล กีวี 
• หมู่ 5 : แร่ธาตุ
  แร่ธาตุ เป็นสารอาหารที่ดีต่อร่างกายผู้ป่วยและผู้สูงอายุ เพราะช่วยในการฟื้นฟูร่างกาย และลดความเสี่ยงจากภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ อาหารที่อุดมไปด้วยแร่ธาตุ ได้แก่ ผักบุ้ง มะละกอ แคร์รอต ตำลึง แตงโม แอปเปิล

 

ผู้ป่วยติดเตียงไม่ควรกินอะไร ?

อาหารที่ควรเลี่ยงสำหรับผู้ป่วยติดเตียง

นอกจากการรับประทานอาหารที่ครบถ้วนและถูกหลักโภชนาการแล้ว ผู้ป่วยติดเตียงยังควรหลีกเลี่ยงอาหารที่อาจส่งผลเสียต่อสุขภาพเหล่านี้ด้วย 

• อาหารแปรรูป
  อาหารแปรรูป เช่น ไส้กรอก แฮม อาหารกระป๋อง อาหารกึ่งสำเร็จรูป และอาหารแช่แข็งต่าง ๆ เป็นอาหารที่มีสารปรุงแต่งและสารกันบูดในปริมาณสูง ซึ่งอาจก่อให้เกิดปัญหาสุขภาพ เช่น การสะสมสารพิษในร่างกายหรือการอักเสบในระบบทางเดินอาหาร 
• อาหารและขนมหวานที่มีน้ำตาลสูง
  การบริโภคน้ำตาลในปริมาณสูงอาจทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดเพิ่มขึ้น เสี่ยงต่อการเป็นโรคเบาหวาน และทำให้ภูมิคุ้มกันของร่างกายลดลง ควรหลีกเลี่ยงขนมหวาน เช่น เค้ก น้ำหวาน หรือขนมขบเคี้ยวที่มีส่วนผสมของน้ำตาล 
• อาหารโซเดียมสูง
  อาหารที่มีปริมาณโซเดียมสูง เช่น บะหมี่กึ่งสำเร็จรูป อาหารดองเค็ม และขนมขบเคี้ยว มีผลกระทบต่อระบบไต ความดันโลหิต และการกักเก็บของเหลวในร่างกาย ซึ่งอาจทำให้ผู้ป่วยเสี่ยงต่อภาวะขาดน้ำและความดันโลหิตสูง 
• อาหารทอดที่มีไขมันสูง
  ผู้ป่วยติดเตียงไม่ควรกินอาหารทอดที่มีไขมันสูง โดยเฉพาะเนื้อแดงที่ผ่านการทอด เช่น เนื้อหมู เนื้อวัว เนื่องจากไขมันอิ่มตัวในอาหารเหล่านี้ส่งผลให้ระดับไขมันในเลือดสูงขึ้น 
• น้ำอัดลมและเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน
  • น้ำอัดลม มีแก๊สเยอะ ทำให้ท้องอืดและปริมาณน้ำตาลสูงที่เป็นอันตรายต่อผู้ป่วย
  • เครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน เช่น ชา กาแฟ อาจทำให้ผู้ป่วยนอนไม่หลับ ส่งผลให้การพักผ่อนและฟื้นฟูร่างกายไม่เต็มที่

 

3. อาหารที่ควรเลี่ยงสำหรับผู้ป่วยติดเตียง

  นอกจากอาหารที่ถูกหลักโภชนาการแล้ว ผู้ป่วยติดเตียงยังควรหลีกเลี่ยงอาหารที่ไม่ดีต่อสุขภาพเหล่านี้ด้วย 

• อาหารแปรรูป 

อาหารแปรรูป เช่น ไส้กรอก แฮม อาหารกระป๋อง อาหารกึ่งสำเร็จรูป อาหารแช่แข็งต่าง ๆ เป็นอาหารที่ใส่สารปรุงแต่งต่าง ๆ ทั้งยังมีสารกันบูด และมีส่วนผสมของสารปรุงแต่งที่มีปริมาณสูง ซึ่งอาจทำให้มีปัญหาสุขภาพตามมาได้

• อาหารและขนมหวานที่มีน้ำตาลสูง 

ผู้ป่วยติดเตียงควรหลีกเลี่ยงอาหารที่มีน้ำตาลสูง เพราะหากรับประทานอาหารเหล่านี้มากจนเกินไป จะทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงขึ้น เสี่ยงต่อการเป็นโรคเบาหวาน ซึ่งจะไม่ส่งผลดีต่อร่างกาย 

• อาหารโซเดียมสูง 

ปริมาณโซเดียมที่มากเกินไป จะส่งผลต่อการกักเก็บของเหลว อาจทำให้ร่างกายขาดน้ำ และทำให้ความดันโลหิตสูงได้ ซึ่งอาการเหล่านี้ถือเป็นอันตรายต่อร่างกายอย่างมาก

• อาหารทอดที่มีไขมันสูง

ผู้ป่วยติดเตียง ไม่ควรกินอาหารทอดที่มีไขมันสูง โดยเฉพาะเนื้อแดงที่ผ่านการทอด เช่น เนื้อหมู เนื้อวัว เพราะเป็นปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดได้

• น้ำอัดลมและเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน

น้ำอัดลมและเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน เป็นเครื่องดื่มที่ควรหลีกเลี่ยง เพราะในน้ำอัดลมมีแก๊สเยอะจึงทำให้ผู้ป่วยอาจท้องอืดได้ อีกทั้งน้ำอัดลมยังมีปริมาณน้ำตาลที่สูง ซึ่งจะส่งผลเสียต่อร่างกาย นอกจากนี้ เครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนอย่าง ชา กาแฟ ส่งผลให้นอนไม่หลับ พักผ่อนไม่เพียงพอ 

 

ดูแลผู้ป่วยติดเตียงด้วยผลิตภัณฑ์และอุปกรณ์เพื่อสุขภาพ

ดูแลผู้ป่วยติดเตียงและผู้สูงอายุได้อย่างครบถ้วน ด้วยผลิตภัณฑ์สำหรับผู้ป่วยและอาหารเพื่อสุขภาพจาก The Selection ซึ่งออกแบบมาเพื่อรองรับความต้องการเฉพาะของผู้ป่วยติดเตียง เรามีสินค้าเพื่อสุขภาพที่เหมาะสมสำหรับผู้สูงอายุ รวมถึงบริการที่คัดสรรโดยบุคลากรทางการแพทย์

นอกจากอาหารและขนมเพื่อสุขภาพแล้ว The Selection ยังจำหน่ายสินค้าสำหรับผู้ป่วยที่ช่วยให้การดูแลผู้ป่วยติดเตียงเป็นเรื่องง่ายขึ้น ไม่ว่าจะเป็นอุปกรณ์ช่วยเหลือผู้ป่วย หรืออุปกรณ์ดูแลผู้ป่วยติดเตียงที่มีคุณภาพสูง ช่วยเพิ่มความสะดวกสบายและปลอดภัยในทุกวัน
ดูรายละเอียดผลิตภัณฑ์และโปรโมชันพิเศษเพิ่มเติมได้ที่ The Selection เพื่อให้คุณมั่นใจในทุกการดูแลผู้ป่วยที่คุณรัก

 

ดูแลผู้สูงอายุที่ป่วยติดเตียงได้อย่างอุ่นใจ ด้วยผลิตภัณฑ์อาหารและขนมเพื่อสุขภาพ จาก The Selection ที่มีอาหารเพื่อสุขภาพเหมาะสมสำหรับผู้สูงอายุ พร้อมบริการอื่น ๆ  คัดสรรโดยบุคลากรทางการแพทย์ ดูรายละเอียดผลิตภัณฑ์และส่วนลดพิเศษจาก The Selection ได้ที่ https://www.theselectionth.com/product-category/elderlyproducts/ 

 

ข้อมูลอ้างอิง

1. Nutrition For Bedridden Patients. สืบค้นเมื่อวันที่ 13 พฤษภาคม 2567 จาก https://getalive.co.in/2023/12/29/nutrition-for-bedridden-patients/
2. Feeding Someone Who Is Bedridden. สืบค้นเมื่อวันที่ 13 พฤษภาคม 2567 จาก https://www.coastalhhh.org/blog/feeding-someone-who-is-bedridden